Krety to zwierzęta, które – choć urocze – wyrządzają sporo szkód, i nie mają nic wspólnego z sympatycznymi postaciami z bajek czeskich. Kret europejski (Talpa europaea) to zwierzę o niewielkich rozmiarach. Osiąga do 20 centymetrów długości i waży mniej więcej 120 gramów. Pomimo swojego małego rozmiaru, kret jest niezwykle silny, co pozwala mu w jedną noc wykopać 20 metrów tuneli i uformować aż 30 kopców ziemi. Jednorazowo kreci siłacz może odgarnąć nawet 100 gramów ziemi, co jest imponującym osiągnięciem w porównaniu do jego wagi (to w zasadzie drugie tyle, ile sam waży). Kret zamieszkuje głównie wilgotne, próchniczne gleby bogate w pożywny pokarm.
Kim jest kret i jak rozpoznać kreta?
Krety są łatwo rozpoznawalne dzięki swojemu różowemu, bezwłosemu pyszczkowi, dużym łopatowatym łapom i długim pazurom. Ich ciała są stosunkowo krępe. Ciałka kretów pokryte są ciemnoszarym lub czarnym, aksamitnym futrem. Barwa kreciego futerka była nawet źródłem inspiracji do nazwania niezwykle modnego koloru, jakim jest kolor taupe. Krety europejskie osiągają zwykle 15-20 cm długości. Futro kreta nie rośnie w określonym kierunku, co pozwala mu swobodnie przemieszczać się pod ziemią w każdym kierunku. Choć krety nie są ślepe, ich oczy są bardzo małe, o wielkości zaledwie 1 mm, reagują na światło i ruch. Kanały uszne kretów są tak niewielkie, że ledwo widać je na tle gęstego futra. Mimo to, mają dobry słuch. Krety polegają głównie na węchu i bardzo wrażliwym dotyku jako podstawowych zmysłach i to one są ich najmocniejszą tarczą ochronną.
Kreci charakterek
Krety to zwierzęta samotne, które zaciekle bronią swojego terytorium. Szacuje się, że teren, który uznają za swój może zajmować nawet do 4 hektarów powierzchni. Mogą być agresywne nawet wobec osobników płci przeciwnej, a spotkania między nimi zdarzają się jedynie w okresie rui. Okres godowy u kreta jest krótki, trwa zwykle około miesiąca i zaczyna się pod koniec zimy, kończąc na początku wiosny – od lutego do przełomu marca i kwietnia. Ciąża kreta trwa od czterech do sześciu tygodni, a samica może urodzić od dwóch do siedmiu młodych w miocie. Młode pozostają z matką przez cztery do pięciu tygodni po narodzinach, po czym samodzielnie zakładają własne terytoria.
Kret osiąga pełną dojrzałość w dziesiątym miesiącu życia, a jego przeciętna długość życia wynosi od czterech do sześciu lat. Chyba, że mają pecha i trafią na bardzo zawziętego ogrodnika. Krety nie zapadają w sen zimowy, pozostają aktywne i patrolują swoje tunele w poszukiwaniu pożywienia, aby uzupełnić swoje zapasy.
Krecia dieta
Kret to zwierzę owadożerne, które nie obgryza korzeni. Wbrew powszechnym przekonaniom, wcale nie zjada naszych warzyw i owoców (robią to inne gryzonie). Jest on blisko spokrewniony z ryjówkami i nie należy do gryzoni. Kret to drapieżnik, który aktywnie poluje, przemierzając swoje korytarze w poszukiwaniu pożywienia. Krety potrzebują dużych ilości pożywienia, aby zaspokoić swoje potrzeby pokarmowe – ważący około 80g kret musi zjeść około 50g owadów dziennie. Tworzą również spiżarnie, w których gromadzą jedzenie na później. Krety paraliżują swoje ofiary jadowitą śliną, aby móc zjeść je w dogodniejszym czasie.
Krecie ciekawostki
- Kret jest jednym z nielicznych ssaków, który potrafi kopać w ziemi bardzo szybko i skutecznie. Jest to możliwe dzięki silnym łapkom i krótkim, silnym kończynom.
- Kret jest zwierzęciem, które większość czasu spędza pod ziemią, tworząc skomplikowane tunelowe systemy, które pomagają mu w zdobywaniu pożywienia i schronienia przed drapieżnikami.
- Kret jest mięsożercą i żywi się głównie bezkręgowcami, takimi jak robaki, pająki i ślimaki.
- Kret ma bardzo słaby wzrok, ale bardzo dobry węch i słuch, co pomaga mu w poszukiwaniu pożywienia i unikaniu niebezpieczeństw.
- Kret ma miękką, gęstą sierść, która jest bardzo cenna i często wykorzystywana do produkcji ciepłych ubrań i akcesoriów.
- Kret jest bardzo ważnym elementem ekosystemu, ponieważ jego kopanie w ziemi przyczynia się do przemieszania gleby i poprawia jej strukturę, co pomaga w rozwijaniu się roślinom.
„Rola” kreta w ogrodzie
Aktywna działalność kretów w ogrodzie może prowadzić do erozji gleby i zwiększenia ryzyka powodzi w przypadku intensywnych opadów deszczu, ponieważ tunele utrudniają przepływ wody i zwiększają jej zatrzymanie w glebie. Kopce kretów również mogą stanowić przeszkodę dla ludzi, zwłaszcza podczas koszenia trawników i prowadzenia prac ogrodniczych. Są też zwyczajnie niebezpieczne, jeśli jest ich dużo, gdyż grożą „wpadnięciem” w tunel stopą.
Szerzej zakrojona działalność kretów, może mieć negatywny wpływ na rolnictwo i ekologię, szczególnie w przypadku intensywnych upraw i pastwisk. Jednak warto zaznaczyć, że kret jest gatunkiem chronionym w Polsce i większości krajów europejskich, ze względu na swoje ekologiczne znaczenie i pożyteczną rolę w kontroli populacji szkodliwych owadów. Dlatego przed podejmowaniem działań mających na celu usunięcie kretów z danego terenu, warto rozważyć skutki ekologiczne takiej interwencji i ewentualnie poszukać bardziej humanitarnych i ekologicznych sposobów na kontrolę populacji kretów, np. stosowanie naturalnych środków odstraszających.
Z powodu rzadkich wystąpień kretów na powierzchni, trudno jest zobaczyć te zwierzęta na własne oczy. Najczęściej znajdowane są po prostu martwe osobniki, które zaatakowały zwierzęta większe od nich, bytujące na działkach i w ogrodach. Obecność kreta w ogrodzie jest łatwa do zauważenia dzięki charakterystycznym korytarzom i kopcom na powierzchni ziemi, które wskazują, że kret dokonał inwazji na daną przestrzeń. Chociaż korytarze kreta nie są zbyt głębokie, zwierzęta te zazwyczaj tworzą wiele kopców, aby poprawić wentylację swojego legowiska. Śladami kretów są również kretowiny biegnące wzdłuż tuneli, które mogą pomóc Ci zlokalizować miejsce zamieszkania tych szkodników.
Nornica – czy to kuzynka kreta? Jak odróżnić działalność kretów od haniebnych i niszczycielskich działań nornic?
Nornice różnią się od kretów pod względem wyglądu. Mają ciało przypominające bardziej mysz, wyraźne oczy i uszy oraz mały nos. Krety z kolei występują w kolorze szarym lub czarnym, a nornice najczęściej są rudawe lub brązowawe. Krety żywią się owadami, podczas gdy norniki są roślinożercami i jedzą owoce, kwiaty, trawy i inne rośliny. Te zwierzęta są zazwyczaj samotnikami, podczas gdy nornice żyją w grupach. Oba te szkodniki niszczą trawniki i rabaty, kopiąc nory i tunele, ale nornice powodują także wyraźne szkody na powierzchni poprzez podgryzanie i niszczenie roślin.
Jak sprawdzić czy w ogrodzie grasuje kret? Zanim zaczniesz planować jak się pozbyć kreta, potwierdź jego obecność w ogrodzie
Przede wszystkim starannie przeszukaj swoje podwórko, aby zlokalizować kretowiska. Pamiętaj, że kret to zwierzę samotne, dlatego nawet jeśli zauważysz wiele tuneli, nie martw się plagą kretów. Zwykle oznacza to obecność tylko jednego osobnika. Kret może zajmować terytorium o rozmiarze nawet 200m x 200m. Nornice i norniki również tworzą nory i tunele, więc nie każdy tunel na twoim podwórku musi świadczyć o obecności kreta. Kolejnym krokiem powinno być zbadanie roślinności. Krety jedzą tylko owady i przeważnie pozostają pod ziemią, więc jakiekolwiek uszkodzenia roślin świadczą o obecności innego szkodnika, np. nornicy. Codziennie kontroluj swoje rośliny, aby zobaczyć, czy są uszkodzone lub nadszarpnięte. Jeśli zobaczysz gryzonia, porównaj jego wygląd z kretem. Pamiętaj, że krety przemieszczają się na powierzchni tylko po to, by znaleźć partnera, więc trudniej jest ich spotkać na trawniku.
Jak pozbyć się kreta z ogrodu?
Po zlokalizowaniu szkodnika, warto opracować długoterminową strategię pozbycia się go. Choć może kusić Cię natychmiastowe zniszczenie kopców i tuneli, to może tylko spowodować powstanie wielu nowych, jeśli kret nadal jest na Twojej posesji. W pierwszej kolejności należy skorzystać z pułapek i repelentów, a także trutki na krety, niezależnie od tego, czy wykonasz to samodzielnie, czy też zatrudnisz specjalistę. Pamiętaj też, że krety w Polsce są pod ochroną, więc nie wolno Ci ich teoretycznie zabijać.
Na pierwszy ogień łagodnie: pułapki i blokady
Standardowe ogrodzenie nie zapobiegnie kopaniu przez kretów, ponieważ te zwierzęta potrafią kopać bardzo głęboko. Jednak mniejsze bariery fizyczne, takie jak te wokół ogrodu lub drzew, mogą zniechęcić kretów do niszczenia korzeni i trawy. Aby były skuteczne, takie bariery muszą być umieszczone dość głęboko, co może wymagać sporej pracy. Siatki na krety są dobrym rozwiązaniem, ponieważ uniemożliwiają one kretom wydostanie się na powierzchnię i kopanie kopców.
Ultradźwięki, czyli odstraszanie humanitarne
Okazuje się, że głośne dźwięki są skutecznym sposobem na odstraszanie kretów, ponieważ te zwierzęta są na nie wrażliwe. Można więc umieścić kuranty wiatrowe lub puszkę aluminiową na paliku wbitym w ziemię, aby zirytować kreta i zmusić go do opuszczenia trawnika. To często spotykany na polskich działkach sposób. Jednak taki sposób nie jest zawsze skuteczny, ponieważ wymaga on obecności wiatru. Jest też mało estetyczny.
Inni działkowcy stosują radio owinięte w worki foliowe, ale bardziej trwałym i skutecznym rozwiązaniem są ultradźwiękowe i wibracyjne odstraszacze kretów. Te dedykowane walcez kretami urządzenia, wbijane w ziemię, generują wibracje i sygnały dźwiękowe, aby wypędzić kreta. Jednakże, urządzenia te są skuteczne tylko wtedy, gdy użyjemy kilku z nich w ogrodzie, ponieważ wibracje i ultradźwięki nie przenoszą się przez przeszkody, takie jak fundamenty domów lub ogrodzenia grządek. Odstraszacze kretów zazwyczaj zasilane są bateriami, ale można rozważyć zakup solarnego odstraszacza, aby uniknąć zmiany baterii. Warto jednak wybierać sprawdzone odstraszacze na krety, ponieważ na rynku są dostępne tańsze i niższej jakości odpowiedniki o słabej wydajności paneli słonecznych.
Odstraszacze z futra i odchodów – jak pozbyć się kreta dzięki innym zwierzętom?
Zastosowanie psiej lub kociej sierści oraz odchodów do przepędzenia kreta do sąsiadów jest powszechnie znanym sposobem. Można taki odstraszacz przygotować samodzielnie lub sięgnąć po gotowe „preparaty”. Na polskim rynku pojawił się produkt alternatywny dla osób, które nie posiadają zwierząt domowych. Jest to odstraszacz kretów, który ma postać futra zwierzęcego nasączonego olejkami eterycznymi, które skutecznie odstraszają krety. Produkt jest pakowany w estetyczne woreczki.
Roślinne wsparcie w walce z kretem czyli jak pozbyć się kreta z pomocą roślin
Strategiczne rozmieszczenie roślin o odstraszającym szkodniki działaniu jest naturalnym sposobem walki z kretami. Do tego jest to ekologiczna opcja. W ten sposób można w etyczny sposób pozbyć się kretów z ogrodu. Rącznik pospolity (Ricinus sp.), Szachownica cesarska (Fritillaria imperialis), narcyzy oraz aksamitki, ze względu na swój specyficzny zapach, są skutecznymi roślinami odstraszającymi krety. Również zapach czosnku jest nie do zaakceptowania. Zgnieciony czosnek zmieszany z olejem rycynowym to naturalny i bardzo skuteczny środek odstraszający krety.
Tradycyjne metody pozbycia się kreta – pułapki i żywołapki
Na rynku istnieje wiele różnych rodzajów pułapek na krety, ale wszystkie wymagają umieszczenia ich w ziemi w aktywnym tunelu. Jest to dosyć wymagające zadanie. Najlepiej znaleźć świeży kopiec, na którym ziemia jest jeszcze wilgotna, aby odnaleźć aktywny tunel. Jest duże prawdopodobnieństwo, że będzie w nim słodko spał kret. Następnie należy rozgarnąć kopiec i umieścić pułapkę w odsłoniętym tunelu. Większość dostępnych na rynku pułapek to pułapki zatrzaskowe, które zabijają krety. Po złapaniu kreta, pułapka zatrzaskuje się z olbrzymią siłą, co natychmiast kończy życie szkodnika. Niestety nie powinno się ich stosować, ze względu na ustawową ochronę kretów.
Dla osób o bardziej wrażliwej naturze, istnieją pułapki na krety nazywane żywołapkami. Są to tunelowe pułapki w formie rurek wyposażone w zapadki, które uniemożliwiają kretowi opuszczenie pułapki. Wkopywane żywołapki tunelowe są również wyposażone w sygnalizatory, które informują nas, że zwierzę zostało schwytane i należy je uwolnić, aby uniknąć jego cierpienia.
Repelenty w walce z kretami i innymi szkodnikami
Na polskim rynku dostępne są różne repelenty, które służą do odstraszania kretów. Ich skuteczność opiera się na zjawisku biologicznego odstraszania poprzez stosowanie substancji, których zapach odstrasza krety. Najczęściej używanymi składnikami są oleje fuzlowe oraz olej rycynowy. Preparaty te zawierają również skoncentrowane aromaty czosnku, geraniolu, mięty pieprzowej i innych olejków eterycznych, które uwalniają się w formie gazowej pod wysokim ciśnieniem. Po zastosowaniu preparatu, gaz wniknie do tunelu i będzie działał przez długi czas. Ścianki tunelu pokryte będą zapachem repelentu, co odstraszy kreta, a czosnek, który jest jednym z głównych składników, będzie jeszcze przez długi czas wydzielany, co również powinno działać odstraszająco na kreta.
Drastyczny sposób na to jak pozbyć się kreta czyli trutki
Na polskim rynku nie ma dostępnych specjalistycznych trutek na krety, ze względu na fakt, że te zwierzęta są chronione. Zamiast tego, najczęściej stosowane są trutki na gryzonie w postaci pasty lub pianki. Krety nie jedzą trutki aktywnie, ponieważ są owadożerne. Zamiast tego, podczas przeciskania się przez rozmoczoną pastę lub piankę, przypadkowo pobierają śmiertelną dawkę. Jednakże, ważne jest wybranie odpowiedniego preparatu, ponieważ popularne na rynku trutki na myszy, które zawierają difenakum, nie są tak skuteczne w przypadku większych zwierząt, takich jak kret. Należy jednak pamiętać, że niezabezpieczona trutka umieszczona w tunelu może zostać przypadkowo spożyta przez ciekawskiego psa. Zdecydowanie odradzamy takie metody walki z kretami.
Karbid na krety – metoda naszych babć
Karbid (potocznie nazywany także „acetylenem”) to związek chemiczny o wzorze CaC2, składający się z atomów wapnia i węgla. Jest to stały, krystaliczny proszek, który w kontakcie z wodą ulega reakcji, wydzielając acetylen – gaz palny o bardzo wysokiej temperaturze spalania.
Karbid jest szeroko stosowany w przemyśle jako surowiec do produkcji acetylenu, który jest wykorzystywany do spawania, cięcia metali oraz do oświetlenia. Może także być stosowany jako źródło węgla w reakcjach chemicznych, a także w produkcji niektórych substancji organicznych. W przeszłości karbid był używany jako substytut dla światła gazowego w lampach kopalnianych i latarniach morskich.
Ten związek chemiczny jest powszechnie znany jako sposób na pozbycie się kreta, polegający na umieszczeniu brył karbidu w norze kreta. Następnie, należy podlać to wodą, co spowoduje wytwarzanie acetylenu, który rozprzestrzeni się po podziemnych tunelach. Jednakże, aby ten zabieg był skuteczny, należy zadbać o uprzednie zasypywanie pozostałych otworów w tunelu. Ważne jest również, aby zachować ostrożność ze względu na wysoką reaktywność i łatwopalność acetylenu.